Wędzone we własnym ogrodzie ryby, mięso, warzywa czy sery i inne, podobne produkty mają niezwykle wyrazisty smak i są zdrowsze od wędzonych gotowców zakupionych w sklepie. Zarówno mała, jak i duża wędzarnia ogrodowa jest też świetnym pomysłem na spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi na świeżym powietrzu, delektując się pysznymi, domowymi przysmakami. Czym dokładnie jest wędzarnia i jaka będzie najlepsza do ogrodu? Gdzie powinna być zlokalizowana? Sprawdź koniecznie!
Czym jest wędzarnia ogrodowa?
Wędzarnia służy do przygotowywania różnego rodzaju potraw, wędzenia mięs, kiełbas, ryb, serów, warzyw i wielu innych. Pod wpływem wytwarzanego ciepła oraz związków znajdujących się w dymie, potrawy są poddawane procesowi odymiania i nabierają charakterystycznego aromatu.
O funkcjonalności takiego sprzętu decyduje kilka elementów, a są to:
- Palenisko – paleniskiem nazywamy miejsce, w którym dochodzi do spalania, dzięki któremu możemy się cieszyć aromatycznym dymem. Palenisko może być integralną częścią całej konstrukcji lub oddzielone i połączoną rurą.
- Kanał dymowy – to miejsce odporne na czynniki termiczne. Kanałem dymowym odprowadza się dymy powstałe w palenisku do komory.
- Komora wędzarnicza – to tutaj umieszcza się żywność. Komora łączy się z przewodem dymowym i najczęściej zawiera drzwiczki.
- Komin – kominem odprowadzany jest nadmiar dymu. Dzięki niemu drewno spala się sprawniej. Komin powinien być jak najdalej od paleniska, co gwarantuje znacznie lepszy ciąg.
- Szyber – to technologia, dzięki której mamy możliwość rozrzedzić dym, a tym samym spróbować wędzenia na zimno lub też ograniczyć straty dymu i wędzić na gorąco.
- Termometr – to bardzo przydatny sprzęt. Warto zainstalować go na ścianie komory lub na pokrywie. Ułatwia on regulację temperatury.
Rodzaje wędzarni ogrodowych
Produkt ten może być wykonany z blachy, desek czy cegły. Bardzo ważna jest przede wszystkim jakość wykonania. Wędzarnia ze skośnym daszkiem, wykonana z dobrej jakości materiału i z regulacją przepływu dymu sprawi, że nie narazimy wędzonej żywności na skropliny kwasu octowego, powstałego w procesie obróbki.
Wędzarnia murowana
Wędzarnia ogrodowa murowana powstaje najczęściej z naturalnego kamienia, betonu czy cegły. W ofertach sklepów dostępne są też gotowe moduły, które wystarczy ze sobą połączyć. To bardzo estetyczne rozwiązanie, które może być też dodatkową dekoracją naszego ogródka. Taka konstrukcja musi być jednak ustawiona na twardej powierzchni z wcześniej wykonanym fundamentem.
Możemy ją dodatkowo rozbudować o piec chlebowy czy grill. Nie są to jednak wędzarnie przenośne, dlatego, zanim umieścimy je w ogrodzie, powinniśmy dokładnie przemyśleć ich lokalizację.
Wędzarnia elektryczna
To sprzęt bardzo wygodny w użytkowaniu. Wyposażony jest w grzałkę oraz termostat. W takiej wędzarni łatwo o utrzymanie stałej temperatury. Co więcej, im moc grzałki takiego urządzenia jest większa, tym do wędzenia wędlin, ryb czy serów będziemy potrzebować mniej czasu.
Wędzarnia metalowa
Produkt ten wykonany jest z blachy, która jest lekka i łatwo się nagrzewa. Wędzarnia powinna być zbudowana z dobrej jakości stali nierdzewnej lub ocynkowanej. Przybiera różne kształty.
Wędzarnia ogrodowa drewniana
Wędzarnia drewniana zapewnia atrakcyjny wygląd, szczególnie w ogrodach urządzonych w stylu rustykalnym i pomaga w efektywnym wędzeniu wędliny, szynki, sera i wielu innych przysmaków. Do budowy konstrukcji wykorzystuje się najczęściej deski z drzew liściastych. Czasami możemy spotkać się także z użyciem drewna sosnowego czy świerkowego.
To zazwyczaj konstrukcje przenośne i lekkie. Ich wadą jest jednak konieczność regularnej kontroli nagrzewania, a palenisko musi być zainstalowane oddzielnie. Zewnętrzna część takich wędzarni zazwyczaj jest impregnowana. Nie jest to jednak materiał tak wytrzymały na niekorzystne czynniki, jak np. cegła, kamień czy beton.
Wędzenie na sucho i mokro – jak to robić?
Jeżeli ustawisz piec na małe ciepło, umieszczone w nim drewno znacznie się tlić. To sprawia, że twoje potrawy nabierają smakowitego aromatu. Wędzarnie ogrodowe mogą posłużyć nam do wędzenia produktów na sucho lub na mokro.
Przy wędzeniu na sucho używa się niskiego, tlącego się drewnianego panelu. Dzięki temu do potraw wprowadza się znacznie więcej smaku. Do wędzenia na mokro natomiast używa się miski z wodą lub patelni. To pomaga nam utrzymać wilgotność podczas całego procesu.
Pamiętaj jednak, by zawsze upewnić się, że naczynie jest wypełnione wodą. Wilgotność pomaga zapewnić mięsu delikatność, a woda utrzymuje temperaturę, dlatego, jeżeli naczynie staje się puste, warto je ponownie uzupełnić.
Jeżeli nigdy wcześniej nie wędziliśmy potraw, powinniśmy zacząć od niewielkiej ilości drewna i sprawdzać, czy smak i aromat potrawy są odpowiednie. Ilość tego surowca można zwiększyć w każdej chwili. Im będzie go więcej, tym mocniejszy będzie aromat przygotowywanych potraw.
Inne wskazówki dot. używania wędzarni znajdziesz na stronie firmy Vitcas.
Jak zbudować wędzarnię na działce?
Zanim zaczniemy budowę, pamiętajmy, by grunt, przeznaczony pod konstrukcję był stabilny. W przypadku części wędzarni ogrodowych budowa powinna być oparta o fundament lub betonowe płyty.
Gotowe wędzarnie ogrodowe stawiamy zgodnie z zaleceniami producenta. Najbardziej pracochłonne bywają natomiast zaawansowane modele. Powinny być one stawiane przez fachowców lub po uprzedniej konsultacji ze specjalistą. Potrzebne będą więc m.in. cegły szamotowe, odpowiednia zaprawa czy izolacyjne płyty wermikulitowe.
Gdzie umieścić wędzarnię?
Umieszczenie wędzarni ogrodowej na działce bywa nie lada wyzwaniem. O ile wędzarnie przenośne są mobilne i łatwo zmienić ich położenie, o tyle wędzarni murowanej stacjonarnej nie przeniesiemy w inne miejsce bez rozbiórki. Na co więc zwrócić uwagę wybierając odpowiednie miejsce?
- Umieść wędzarnie z dala od budynków i okien.
- Sprawdź, czy dym z wędzarni nie będzie dostawał się do domu (zarówno twojego, jak i sąsiadów) np. przez okno. Wiatr wieje najczęściej z kierunku zachodniego lub południowego, zadbaj więc o komfort sąsiadów.
- Umieść wędzarnie z dala od drzew i krzewów.
- Wędzarnie murowane najlepiej sprawdzą się w pobliżu altany ogrodowej, przez co będą jeszcze bardziej funkcjonalne.
Podsumowanie
Wędzarnią nazywamy sprzęt, który ułatwia nam domową, zdrową obróbkę żywności. W skład zestawu wchodzi m.in. komin, komora, w tym ruszt, miejsce, którym rozpalany jest ogień, a czasami również termometr ułatwiający utrzymanie odpowiedniej temperatury. Co więcej, wędzarnie ogrodowe możemy zbudować sami od podstaw lub kupić gotowy zestaw do montażu.
Wędzarnie ogrodowe są świetnym pomysłem na spędzenie czasu z rodziną i przyjaciółmi. Przygotowane wędzonki z pewnością zachwycą podniebienia naszych gości!
